Oyuncaklı menüler çocukları fast food tüketmeye yöneltiyor

KEMAL CEYLAN - Hitit Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nden (İİBF) akademisyenlerce, oyuncaklı fast food menülerinin çocuk obezitesi üzerindeki etkisine yönelik araştırma yürütüldü.

İİBF Dekanı Prof. Dr. Sabiha Kılıç ile İşletme Bölümü Üretim Yönetimi ve Pazarlama Ana Bilim Dalı'nda Doktor Öğretim Üyesi Kübra Müge Çakaröz ve Doktor Leyla Bezgin Ediş, Dünya obezite Federasyonunca yayımlanan raporda yer alan çocuk obezitesindeki artışa dikkati çekmek amacıyla yaptıkları çalışmada, çocukların albenisi yüksek oyuncaklarla sunulan sağlıksız gıdalara yönelme tepkilerini araştırdı.

Akademisyenler, Kamu Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Nörobilim Laboratuvarı'nda, 17'si erkek, 13'ü kız 30 çocuğa farklı fast food markalarının oyuncaklı ve oyuncaksız menülerine ait 38 saniyelik videolar izleterek, Galvanik Deri Tepkisi ve göz izleme cihazlarıyla çocukların tepkilerini ölçtü.

Galvanik Deri Tepkisi cihazıyla çocukların videoları izlerken ter bezlerindeki değişimini sayısal veriye dönüştüren akademisyenler, göz izleme cihazıyla da çocukların videoda en çok hangi noktalara baktığını belirledi.

Göz izleme testine katılan 17 kız çocuğundan 15'i ile 13 erkek çocuğundan 11'inin fast food reklamı içeren videodaki oyuncağı izledikleri belirlendi.

Prof. Dr. Kılıç, AA muhabirine, testlerde oyuncak hediyeli menülerin çocukların fast food gıdalara yönelmesinde etkili olduğunu belirlediklerini söyledi.

Oyuncak tercihinin cinsiyete göre farklılık gösterdiğini belirten Kılıç, "Çalışma neticesinde oyuncakların çocukların özellikle fast food ürünlerini tercih etmelerinde çok etkili olduğunu belirledik. Fast food zincirlerinin oyuncak menülerinde özellikle erkek çocuklarının kız çocuklarına göre daha çok etkilendiğini Galvanik Deri Tepkisi cihazını kullanarak elde ettiğimiz ortalama verilerle tespit etmiş bulunmaktayız. Çocukların fast food tüketimine oyuncakların önemli düzeyde etkide bulunduğunu söyleyebiliriz." dedi.

Araştırma ile obeziteyle mücadele için öneriler geliştirmeyi hedeflediklerini aktaran Kılıç, "Amacımız özellikle çocuk obezitesindeki artan oranların azaltılması açısından tespitte bulunmak ve bu konuda politika üreticilere, karar vericilere öneriler geliştirmektir. Karar vericilerce kamu spotlarıyla, farkındalık eğitimleriyle bu tarz beslenmenin, fast food ürünleri tercih etmenin olumsuz etkilerinin anlatılması önem taşımakta. Bu konuda dikkat çekilmesi gerekiyor. Kamu politikası olarak hem de ailelerin politikaları olarak çocukların gelecekte obez olmaması, kalp, şeker, tansiyon gibi kronik hastalıklardan korunmaları için beslenme alışkanlıklarını değiştirmeleri önem taşıyor." diye konuştu.

- "Sağlıklı beslenerek sağlıklı nesillerin yetiştirilmesinin önemli olduğuna dikkat çekmek istedik"

Prof. Dr. Kılıç, 2035 yılında Türkiye nüfusunun yüzde 55'inin yüksek kilolu ya da obez bireylerden oluşacağının öngörüldüğüne dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Çocuklarda özellikle obezitenin katlanarak arttığı söylenmekte. Çocukların oyuncaklardan etkilenerek sağlıksız menüler tüketmelerine engel olmak amacıyla ailelerin bu tarz ürünlerin tüketiminin azaltılması açısından bilinçlendirilmesi ve küçük yaşta sağlıklı beslenme alışkanlığının kazandırılmasına yönelik eğitimlerin verilmesi önemli. Bu konularla ilgili bilimsel çalışmamızda önerilerde bulunduk. Daha sağlıklı beslenerek daha sağlıklı nesillerin yetiştirilmesinin önemli olduğuna dikkat çekmek istedik."

Obezitenin kalp, diyabet, tansiyon gibi kronik hastalıkları tetiklemesinden dolayı önemli bir Sağlık problemi olduğunun, Dünya Obezite Federasyonunun yaptığı çalışmalardan anlaşıldığını vurgulayan Kılıç, sağlıklı yiyeceklerin de oyuncak hediyeli menülerle pazarlanabileceğini, böylece çocukların sağlıklı beslenmeye teşvik edilebileceğini vurguladı.

Kılıç, yaptıkları bilimsel çalışmayı Kamu Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'yle paylaştıklarını sözlerine ekledi.