2022 Nobel Barış Ödülü sahibi Sivil Özgürlükler Merkezi'nin Ukraynalı başkanı Matviichuk:
"Adalet ve insan hakları sağlanana kadar Ukrayna'da kalıcı bir barış olmayacak"
2022 Nobel Barış Ödülü'nü kazanan insan hakları örgütlerinden Sivil Özgürlükler Merkezi'nin başkanı Oleksandra Matviichuk, "Adalet ve insan hakları sağlanana kadar Ukrayna'da kalıcı bir barış olmayacak." dedi.
Norveç ajansı NTB'nin haberine göre Ukrayna'da faaliyet gösteren Sivil Özgürlükler Merkezi'nin başkanı Matviichuk, Nobel Barış Ödülü'nü almak üzere geldiği Norveç'in başkenti Oslo'da, havaalanında gazetecilere açıklamada bulundu.
Belarus ve Rusya'dan insan hakları aktivistleriyle Oslo'ya gelen Matviichuk, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında, "Yapmak istediklerini tam olarak istediği şekilde yapabileceğini düşünüyor." dedi.
Matviichuk, "Sistematik olarak insan haklarını ihlal eden bir devlet, bunu yalnızca kendi vatandaşlarına karşı değil, tüm bölgeye ve dünyaya karşı yapar. Rusya, bunun büyük bir örneği." ifadelerini kullandı.
"Adalet ve insan hakları sağlanana kadar Ukrayna'da kalıcı bir barış olmayacak." diyen Matviichuk, 2014'te Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'ta Ukrayna ordusu ile Rusya yanlısı ayrılıkçılar arasında başlayan çatışmalara atıfta bulunarak, "Bu ödülü, 2014'te başlayan, kanlı ve zalim bir krize dönüşen bir savaş sürerken alıyoruz. Nobel Barış Ödülü, bizlere büyük bir sorumluluk veriyor." diye konuştu.
Bu arada, 2022 Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen insan hakları örgütlerinden Uluslararası Anma Kurulu'nun Başkanı Jan Rachinsky de ödülü almak üzere bulunduğu Oslo'da açıklama yaptı.
Rachinsky, Ukrayna'daki durumun kendisine 2. Dünya Savaşı sırasında Rusya'nın bulunduğu şartları hatırlattığını belirtti.
O dönemde elektrik, ısınma ve gıda gibi eksiklikleri tecrübe eden yakınlarının olduğu söyleyen Rachinsky, "Vereceğimiz en önemli mesaj, dünyanın insan hakları ihlallerine daha güçlü bir şekilde tepki vermesi gerektiği." dedi.
Diğer yandan, ödülün diğer sahibi olan ve halihazırda Belarus'ta cezaevinde olan insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile ilgili açıklama yapan Norveç Nobel Komitesi, Bialiatski'nin ödülünü eşi Natallia Pinchuk'ın teslim alacağını bildirdi.
- Bialiatski ödüle layık görülmesinden etkilendi
Pinchuk, Associated Press ajansına telefonla verdiği röportajda, Belarus yetkililerinin, Bialiatski'nin Oslo'da 10 Aralık'ta yapılacak ödül törenindeki konuşma metnini iletmesine izin vermediğini söyledi.
Pinchuk, mektuplarla iletişim kurmanın zorluğuna dikkati çekerek, her şeyin yakın takip edildiğini belirtti.
Ancak eşinin ifadelerini ve düşüncelerini bildiğini ve ödül törenindeki konuşmasının da bunları içereceğini belirten Pinchuk, eşini, gözaltına alındığı Temmuz 2021'den bu yana sadece bir kere gardiyanların eşliğinde görebildiğini dile getirdi.
Pinchuk, söz konusu görüş gününde eşinin şikayet etmediğini, güçlü ve metanetli olduğunu söyledi.
Bialiatski'nin ödüle layık görülmesinden çok etkilendiğini ve henüz ne olduğunu tam olarak kavrayamadığını kaydeden Pinchuk, "(Bialiatski'nin) Bana gönderebildiği bilgilerde katı kısıtlamalarla karşılaşıyor. İç veya dış politikayla ilgili hiçbir şey yazamıyor." dedi.
Pinchuk, bu ödülün Belarus'a ve hapistekilere dikkati çekmesini umduğunu söyledi.
- 2022 Nobel Barış Ödülleri
2022 Nobel Barış Ödülü'nü, Belarus'tan insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile Rusya ve Ukrayna'dan insan hakları örgütleri Uluslararası Anma Kurulu ve Sivil Özgürlükler Merkezinin kazandığı duyurulmuştu.
Norveç Nobel Komitesi'nden yapılan açıklamada, ödülün, Bialiatski ve iki örgüte, hümanist değerler, anti-militarizm ve hukuk ilkeleri lehine gösterdikleri tutarlı çabalar için verildiği bildirilmişti.
Ukrayna'da insan hakları ve demokrasiyi geliştirmek amacıyla 2007'de Kiev'de kurulan Sivil Özgürlükler Merkezi, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasıyla Ukraynalı sivil nüfusa karşı Rus savaş suçlarını tespit etme ve belgeleme çabalarına girişti.
Rusya'daki insan hakları örgütü Uluslararası Anma Kurulu, 1987'de komünist rejimin zulmünün kurbanlarının unutulmamasını sağlamak isteyen eski Sovyetler Birliği'ndeki insan hakları aktivistleri tarafından kuruldu.
Belarus'ta 1980'lerin ortalarında ortaya çıkan demokrasi hareketinin önderlerinden Ales Bialiatski, hayatını, ülkesinde demokrasiyi ve barışı teşvik etmeye adadı. 2011'den 2014'e kadar hapis yatan Bialiatski, 2020'de rejime karşı yapılan geniş çaplı gösterilerin ardından tekrar tutuklandı. Tutukluluk hali yargılanmadan devam eden Bialiatski, suçlu bulunması halinde 12 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.