Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2023 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Yanık: (2) - "Kadına yönelik şiddet her zaman kırmızı çizgimizdir" - "2002 yılında sadece binde 4 olan sosyal yardım harcamalarının gayrisafi yıllık hasılaya oranı 2021 yılında 4 kat artarak yüzde 1,36'ya yükselmiştir"
TBMM Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, kadına yönelik şiddetin, her zaman kırmızı çizgileri olduğunu söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesine ilişkin sunum yapan Yanık, toplumların gelişmelerindeki en büyük payın kadınlara ait olduğunu dile getirdi.
Hiçbir kadının kendini sahipsiz, güvencesiz ve yalnız hissetmemesi için çalışmaya devam edeceklerini belirten Yanık, "Bu bakış açımız, kadınların konumlarını daha da güçlendirecek ve her zaman ifade ettiğimiz 'Güçlü Kadın, Güçlü Aile, Güçlü Türkiye' hedefine bizleri yaklaştıracaktır." ifadesini kullandı.
6 yaş üzeri nüfus içerisindeki kadın okuryazarlık oranını yüzde 79,9'dan yüzde 95,5'e çıkarttıklarını bildiren Yanık, ortaöğretim düzeyinde kız çocuklarının net okullaşma oranının yüzde 45,2'den yüzde 89,3'e; yükseköğretim düzeyinde kadınların net okullaşma oranının ise yüzde 13,5'ten yüzde 49,2'ye yükseldiğinin altını çizdi.
Sağlık altyapısındaki iyileşmelerin, kadınların sağlık hizmetlerine kolay erişmesine imkan sağladığını dile getiren Yanık, kadınların çalışma hayatında olmasını önemsediklerini vurguladı.
- Kadına yönelik şiddetle mücadele
Kadına yönelik şiddetle mücadelede sıfır tolerans ilkesinin son derece önemli olduğuna dikkati çeken Yanık, "Kadına yönelik şiddet her zaman kırmızı çizgimizdir. Sıfır tolerans ilkesi çerçevesinde mevzuat çalışmaları, eğitim ve farkındalık artırma çalışmaları, kurumlar arası işbirliği ve koordinasyonu artırma; şiddet mağduru kadınların korunması ve desteklenmesine yönelik kurumsal mekanizmaların güçlendirilmesi; verilerin toplanması ve istatistiklerin geliştirilmesi başlıklarıyla, bu alandaki çalışmalarımız geniş bir yelpazeyle devam ediyor." diye konuştu.
Temmuz 2021 itibarıyla Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 4. Ulusal Eylem Planı'nın yürürlükte olduğunu anımsatan Yanık, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 2022 Faaliyet Planı'nı da yürürlüğe koyduklarını hatırlattı.
Elektronik kelepçeyle şiddet mağdurlarının etkin korunmasını sağladıklarını vurgulayan Yanık, 24 saat esasıyla kadınlara yönelik destek ve güçlendirme çalışmalarını sürdürdüklerini anlattı.
Konukevlerinde kalan kadınları hayata hazırlama ve dezavantajlarını giderme noktasında desteklerin devam ettiğini söyleyen Yanık, "2022 yılında 'Önleme, Müdahale ve Politika Boyutlarıyla Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet ve Kovid-19 Salgınının Etkileri Araştırması'nı yürütüyoruz. Araştırma sonuçlarının bu yılın sonunda kamuoyu ile paylaşılması planlanmaktadır. 'Şiddet Uygulayanlara Çok Yönlü Sosyal Hizmet Müdahalesini İçeren Bir Modelin Oluşturulması Projesi'ni 2023 yılında gerçekleştirmek üzere hazırlık çalışmalarını tamamladık." açıklamasında bulundu.
Türkiye'de kadına yönelik aile içi şiddet araştırmasının 3'üncüsünü 2024 yılında tamamlamayı planladıklarını aktaran Yanık, uluslararası boyutlarıyla kadın haklarına ve kadınların güçlenmesine ilişkin gelişmelerin yakından takip edildiğini belirtti.
- "47 bin 437 şehit yakını ve gaziyi kamuda istihdam ettik"
Şehit yakınları ve gazileri çok önemsediklerini vurgulayan Yanık, gelir desteğinden istihdam hakkına, sağlık hizmetlerinden eğitime varana kadar pek çok alanda şehit yakınları, gazi ve gazi yakınlarının yanında olduklarını ve olmaya devam ettiklerini söyledi.
Yanık, "1995'ten 2002'ye kadar 6 bin 315, 2002'den 2014'e kadar 10 bin 187, bu görevin Bakanlığımıza devredildiği 2014'ten bugüne kadar ise 30 bin 935 şehit yakını, gazi ve gazi yakınımızın kamuda istihdamı sağladık. Toplamda 47 bin 437 istihdam sayısına ulaştık." bilgisini verdi.
Şehit yakını ve gazilere yapılan aylık ödemenin 1500 liradan 2 bin 600 liraya çıkarıldığını hatırlatan Yanık, "Son düzenleme ile bu ödemeler 4 bin liraya yükseltildi. 15 Temmuz'a ithafen temmuz aylarında 2 aylık ödeme yapılmaktadır. Ayrıca, dini bayramlarda ilave 2 bin lira ödeme sağlandı. Hak sahibi şehit yakını ve gazilerin hesaplarına bugüne kadar yaklaşık 195 milyon lira aktarılmıştır." dedi.
- Sosyal yardımların gayrisafi yıllık hasılaya oranı yüzde 1,36'ya yükseldi
2002'de 1,3 milyar lira olan sosyal yardım harcamalarının, 2021'de tüm kamu kurumları ile 97,8 milyar liraya çıkartıldığını dile getiren Yanık, "Sosyal devlet anlayışımızın bir gereği olarak sosyal yardımlara ayrılan kaynak artarken, sosyal yardımların gayrisafi yıllık hasılaya oranı da artmaktadır. 2002 yılında sadece binde 4 olan sosyal yardım harcamalarının gayrisafi yıllık hasılaya oranı 2021 yılında 4 kat artarak yüzde 1,36'ya yükselmiştir." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin insani gelişme düzeyinin 2009'a kadar "orta insani gelişme" düzeyindeyken, 2009'dan itibaren "yüksek insani gelişme", 2021 verilerine göre ise "çok yüksek insani gelişme" kategorisine ulaştığını anımsatan Yanık, Türkiye'nin, üst üste üçünü kez "çok yüksek insani gelişme" kategorisine girdiğini ve ülke sıralamasında da son 20 yılda yüzde 25'lik artış kaydettiğini bildirdi.
Yanık, iktidara geldikleri 2002 yılında 4 olan sosyal yardım programı sayısını 50'ye çıkarttıklarını, şu anda sosyal yardımlardan yararlanan toplam tekil hane sayısının 4 milyon 332 bin 805 olduğunu kaydetti.
Eşi vefat eden kadınlar için 2023 konut inşa edeceklerini ifade eden Yanık, istihdam dostu sosyal yardımları önemsediklerini dile getirdi.
Sivil toplum buluşmaları kapsamında kadın, çocuk, göç ve insani yardım, engelli ve yaşlı, şehit yakınları ve gazilerle istişareler yaptıklarını açıklayan Yanık, bakanlığın yurt dışı çalışmalarına da ilişkin bilgiler paylaştı.
Bakanlığın 2023 yılı bütçe teklifinin 149 milyar 868 milyon 618 bin lira olduğunu dile getiren Yanık, "Bakanlığımız, 2023 yılında tüm toplumu hedefleyen sosyal hizmetlere ve yardımlara ilişkin kapasite ve hizmetlerini iyileştirmeye, yeni hizmet modelleri ve alanları geliştirmeye, ortaya çıkacak yeni zorluklara ve risklere çözümler üretmeye devam edecektir." diye konuştu.
(Bitti)