BM Yüksek Komiseri Türk, Sudan'da artan gerilimden endişe duyduğunu belirtti
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Sudan'dan artan gerilimden endişe duyduğunu...
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Sudan'dan artan gerilimden endişe duyduğunu belirterek, sivillerin liderliğindeki hükümetin kurulması için çabaların yoğunlaştırılması çağrısında bulundu.
Türk, yaptığı yazılı açıklamada, geçen yıl kasımda Sudan'a gerçekleştirdiği ziyarette "ülkenin bir dönüm noktasında" olduğunu vurguladığını ifade ederek, Sudan'da siyasi geçişin doğru şekilde gerçekleştirilmesi için herkesin çaba harcaması gerektiğinin altını çizdi.
Sudan'da sivil liderler ile askerler arasında geçen yıl aralıkta "sivillerin liderliğindeki hükümetin restorasyonuna" yönelik ilk adım olarak Siyasi Çerçeve Anlaşması'nın imzalandığını anımsatan Türk, "Nihai bir siyasi anlaşmanın 1 Nisan'da imzalanması bekleniyordu, ardından 6 Nisan'a ertelendi ancak kilit güvenlik ve askeri reformlarla ilgili anlaşmazlıklar sürdüğü için bu anlaşma beklemede." ifadelerini kullandı.
Türk, tüm taraflara güvenlik sektörü reformunun önündeki engelleri aşma ve siyasi anlaşma için daha fazla gecikme olmaması amacıyla birlikte çalışmaları çağrısında bulundu.
Siyasi Çerçeve Anlaşması'nı imzalamayanları siyasi sürece katılmaya davet eden Türk, toplumun tüm kesimlerinin endişelerini giderecek daha kapsayıcı sürece duyulan ihtiyaca dikkati çekti.
Türk, ülkede artan gerilimden endişe duyduğunu belirterek, ülkede sivillerin liderliğindeki hükümetin kurulması için tüm tarafları yerleşik pozisyonları ve kişisel çıkarları bir kenara bırakma ve bu konudaki çabalarını yoğunlaştırmaya davet etti.
Sudan halkının, insan hakları, adalet ve sivillerin liderliğindeki hükümet için hayranlık uyandıran kararlılığına birinci elden tanık olduğunu kaydeden Türk, bireylerin ifade özgürlüğü ve barışçıl eylem haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.
Türk, göstericilere yönelik güvenlik güçleri tarafından "gereksiz ve orantısız" güç kullanımının bir daha tekrarlanmaması temennisinde bulunarak, "Yetkililere ve tüm taraflara gerilimi azaltacak önlemler alma ve şiddetten kaçınma çağrısında bulunuyorum." ifadesini kullandı.
Sudan'da binlerce kişi, 6 Nisan'da askerlerle siviller arasında imzalanan ve 25 Ekim 2021'den beri süren yönetim krizini çözmeyi amaçlayan çerçeve anlaşmayı protesto etmişti.
Ordu aleyhinde sloganlar atan eylemciler, "Askeri yönetime hayır", "Tam sivil devlet", "Çerçeve anlaşmaya hayır" yazılı pankartlar taşımıştı.
- 2019'dan bu yana istikrarsızlık sürüyor
Sudan'da hayat pahalılığı kaynaklı kitlesel halk protestoları sonucu başlayan Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi sonucu 11 Nisan 2019'da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonrasında kurulan asker-sivil ortak geçici hükümetleri ise derin anlaşmazlıklar nedeniyle kalıcı olmamıştı.
Sudan ordusu, güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021'de sivil yönetime el koymuş, olağanüstü hal ilan ederek başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Ülkede yönetim krizini çözmek için 10 Kasım 2022'de ordu ile siviller arasında "temel mutabakata" varılmış, 5 Aralık 2022'de de çerçeve anlaşma imzalanmıştı.
Çerçeve anlaşmayla girilen siyasi süreçte, ülkeyi sivil demokratik yönetime taşıyacak yeni geçiş döneminin kapısını aralayan nihai anlaşmanın imzalanması için 1 ve 6 Nisan’da yapılması kararlaştırılan törenler, taraflar arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle ertelenmişti.
Göstericiler, ülkedeki tüm grupları kapsamadığı ve askerin yönetimdeki varlığını sonlandırmadığı gerekçesiyle anlaşmaya karşı çıkıyor.