Ekonomide 2022 böyle geçti: Ekim-kasım-aralık
Togg'un Gemlik Kampüsü törenle açıldı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan seri üretim bandından inen ilk aracı kullandı - Yıl boyunca aylık ihracat rekorlarına imza atan Türkiye, 11 ayda 231,2 milyar dolara ulaşarak geçen yılın ihracat rakamını geride bıraktı - İşsizlikte yüzde 9,8 ile Ocak 2018'den sonra yeniden tek hane görülürken, istihdam edilenlerin sayısında ekimde 31 milyon 200 bin ile Cumhuriyet tarihinin rekoru kırıldı - Otomobillerde ÖTV matrahı limitleri yükseltildi - Öğrenim kredisi borçları, bakiye takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen icra takibindeki alacakların tasfiye edilmesi, çalışanlara doğal gaz ve elektrik yardımı gibi konularda düzenlemeler yapıldı, Kovid-19 salgınıyla mücadele sürecinde tedbirlere uyulmaması nedeniyle verilen idari para cezaları kaldırıldı - Net asgari ücret, 2023 yılı için 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak belirlendi
Togg'un seri üretiminin gerçekleştirileceği Gemlik Kampüsü'nün açılışı yılın son çeyreğine damga vuran gelişmeler arasında yer alırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Togg'un seri üretim bandından inen ilk aracı kullandı.
Yıl boyunca aylık ihracat rekorlarına imza atan Türkiye, ocak-kasım döneminde 231,2 milyar dolara ulaşarak geçen yılın ihracat rakamını geride bıraktı.
İşsizlikte yüzde 9,8 ile Ocak 2018'den sonra yeniden tek hane görülürken, istihdam edilenlerin sayısında ekimde 31 milyon 200 bin ile Cumhuriyet tarihi rekoru kırıldı.
Otomobilde ÖTV matrah limitlerinin artırılması, gündemin öne çıkan başlıklarından oldu.
Öğrenim kredisi borçları, bakiye takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen icra takibindeki alacakların tasfiye edilmesi, çalışanlara doğal gaz ve elektrik yardımı gibi konularda düzenlemeler yapıldı, Kovid-19 salgınıyla mücadele sürecinde tedbirlere uyulmaması nedeniyle verilen idari para cezaları kaldırıldı.
Türkiye'nin, ABD'nin çelik ve alüminyum ithalatına 2018'de getirdiği ek vergilere karşı Dünya Ticaret Örgütünde (DTÖ) açtığı davada kurulan Panel, Türkiye'nin tezlerini destekledi. ABD'nin yürürlüğe koyduğu ek vergilerin uluslararası ticaret kurallarına aykırı olduğuna hükmedildi ve ABD'nin ek vergileri kaldırması istendi.
Mali Suçları Araştırma Kurulunun (MASAK) inceleme başlattığı kripto para borsası FTX hakkında açılan soruşturmada, şirket sorumlusu Sam Bankman-Fried ve diğer ilgililerin mal varlıklarına el konuldu.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yılın son çeyreğindeki önemli gelişmeler şöyle:
1 EKİM
- Tüketicinin daha ileri düzeyde korunması için yayımlanan düzenlemeler yürürlüğe girdi. Tüketici hakem heyetlerine başvuru sınırı 30 bin liraya çıkarıldı, ön ödemeli devre mülk satışı yasaklandı.
2 EKİM
- Dünyanın alanındaki en gelişmiş özelliklere sahip Denize Düşen Helikopterden/Mecburi İniş Yapan Uçaktan Kaçma Kurtulma Simülatörü, 4 bin metrekarelik bir tesis halinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığına teslim edildi.
3 EKİM
- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 3,08, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 4,78 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 83,45, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 151,5 olarak kayıtlara geçti.
4 EKİM
- Türkiye'nin ihracatı eylülde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 9,2 artarak 22 milyar 616 milyon dolar, ithalatı da yüzde 41,5 yükselişle 33 milyar dolar oldu.
10 EKİM
- Türkiye'de işsizlik oranı, ağustosta bir önceki aya göre 0,3 puan azalışla yüzde 9,8 oldu. Böylelikle işsizlikte Ocak 2018'den bu yana kaydedilen en düşük oran görüldü ve yeniden tek haneye inilmiş oldu.
11 EKİM
- Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, "tahıl koridoru"ndan geçen gemi sayısının 304'e çıktığını ve taşınan tahıl miktarının 6 milyon 900 bin tona ulaştığını bildirdi.
21 EKİM
- Hürjet'in yakıt sistemlerinin test edileceği tesis açıldı.
23 EKİM
- Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, esnafa yönelik Hazine Faiz Destekli Kredi Paketi'ni değerlendirdi. Nebati, "Esnaf ve sanatkarlarımızın finansman ihtiyacını karşılamak için 60 ay vade imkanı ve yüzde 7,5'lik faiz oranıyla Halkbank vasıtasıyla kullandırılacak 100 milyar lira tutarındaki Hazine Faiz Destekli Kredi Paketi, Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Böylelikle, genç girişimcilerimiz için sıfır faizli kredi limiti 100 bin liradan 300 bin liraya, yaş sınırı ise 30'dan 35'e çıkartılmıştır." dedi.
25 EKİM
- Temel gıda maddelerinde KDV'nin yüzde 1'e indirilmesi nedeniyle mükellefler üzerindeki finansman yükünün azaltılması amacıyla KDV iadesinin mükelleflerce yılı içinde nakden alınabilmesine imkan sağlandı.
26 EKİM
- Rekabet Kurulu, Meta'ya 346,7 milyon lira idari para cezası verdi.
27 EKİM
- Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı'nda, "2022 yıl sonu enflasyon tahminini 4,8 puanlık güncellemeyle yüzde 60,4'ten yüzde 65,2'ye yükselttik. Enflasyon tahmin aralığımızın orta noktaları 2022 sonunda yüzde 65,2, 2023 sonunda yüzde 22,3 ve 2024 sonunda yüzde 8,8 seviyelerine tekabül etmektedir." dedi.
29 EKİM
- Togg Gemlik Kampüsü törenle açıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Togg'un seri üretim bandından inen ilk akıllı cihazı C-SUV'u kullanarak tören alanına giriş yaptı.
1 KASIM
- Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, Togg'a ulaşım için Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank ile katılım bankalarının çok daha düşük maliyetlerle gerekli destekleri vereceğini açıkladı.
2 KASIM
- Türkiye'nin ihracatı ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2,8 artarak 21 milyar 298 milyon dolar, ithalatı da yüzde 31,9 yükselişle 29 milyar 303 milyon dolar oldu. Dış satımda en yüksek aylık ihracat değerine ulaşıldı.
3 KASIM
- TÜFE ekimde aylık bazda yüzde 3,54, Yİ-ÜFE yüzde 7,83 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 85,51, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 157,69 olarak kayıtlara geçti.
8 KASIM
- Hazine ve Maliye Bakanlığının dolar cinsinden 2028 vadeli tahvilinde ihraç miktarı 1,5 milyar dolar oldu. Tahvile 150'nin üzerinde yatırımcı, ihraç tutarının 3 katından fazla talep gösterdi.
9 KASIM
- Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, öğrenim kredisi alanlar borçlarını, aldıkları miktar kadar mezuniyetten 2 yıl sonra ödemeye başlayacak. Kur korumalı TL mevduat hesabı uygulamasının süresi 31 Aralık 2023'e kadar uzatılacak. Bakiye takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen icra takibindeki alacaklar tasfiye edilecek. Karşılıksız çek ve protestolu senetler ile kredi ve kredi kartları borçları için "sicil affı" getirilecek. Çalışanlara doğal gaz ve elektrik yardımı vergi ve sigorta priminden muaf tutulacak. Çalışanlara nakit ödenen yemek bedeli gelir vergisinden istisna tutulacak. Kovid-19 salgınıyla mücadele sürecinde tedbirlere uyulmaması nedeniyle verilen idari para cezaları kaldırılacak. Tıp ve diş hekimliği son sınıf öğrencilerine asgari ücret kadar ödeme yapılacak.
10 KASIM
- Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, "9 Kasım itibarıyla 2,3 milyon mudinin yaklaşık 1,5 trilyon liralık tasarrufu kur korumalı mevduat hesaplarında değerlenmektedir. Hazine tarafından desteklenen KKM hesaplarına bugüne kadar yaklaşık 91,6 milyar lira destek ödemesi gerçekleştirilmiştir." bilgisini verdi.
- Türkiye'de işsizlik oranı, eylülde bir önceki aya göre 0,3 puanlık artışla yüzde 10,1 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 482 bin kişi olarak kayıtlara geçti. Genç işsizlik oranı 1,2 puan artışla yüzde 19,6 olarak belirlendi.
15 KASIM
- Ankara Ticaret Odası Meclisi, Yönetim Kurulu Başkanlığına yeniden Gürsel Baran'ı seçti.
18 KASIM
- Ticaret Bakanlığı, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulunca bugüne kadar gerçekleştirilen denetimlerde, fahiş fiyat artışı ve stokçuluk yaptığı tespit edilen işletmelere 56 milyon 602 bin 168,50 lira idari para cezası uygulandığını bildirdi.
21 KASIM
- Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün bugün itibarıyla Borsa İstanbul'da halka arz yoluyla altına dayalı sertifika ihraç edeceğini belirterek, "Darphane sertifikasına yatırım yapan tasarruf sahipleri, altınlarını fiziki olarak da teslim alabilecek." ifadesini kullandı.
22 KASIM
- Türkiye'nin en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle su tutmaya başladı.
23 KASIM
- Mali Suçları Araştırma Kurulunun inceleme başlattığı kripto para borsası FTX hakkında açılan soruşturmada, şirket sorumlusu Sam Bankman-Fried ve diğer ilgililerin mal varlıklarına el konuldu.
- Türkiye'nin en önemli savunma sanayisi projelerinden Milli Muharip Uçak'ın yapım sürecinde kritik bir aşama daha geçilirken, uçağın gövde ve kanat parçaları son montaj hattına taşınarak montaj çalışmalarına başlandı.
24 KASIM
- Cumhurbaşkanı Kararı ile otomobillerde yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya, yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya, yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya, yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi.
- Hazine ve Maliye Bakanlığınca, yeniden değerleme oranı 2022 yılı için yüzde 122,93 olarak tespit edildi.
25 KASIM
- Resmi Gazete'de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği'ne göre, Kovid-19 salgını önlemleri çerçevesinde 11 Mart 2020 ile 9 Kasım 2022 tarihleri arasında kesilen para cezaları tebliğ edilmeyecek, tebliğ edilenlerin tahsilatı yapılmayacak.
30 KASIM
- Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,9 büyüme kaydetti.
2 ARALIK
- Türkiye'nin ihracatı kasımda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1,9 artarak 21 milyar 854 milyon dolar, ithalatı da yüzde 14 yükselişle 30 milyar 655 milyon dolar oldu. Dış ticaret hacmi yüzde 8,6 artışla 52 milyar 509 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret açığı yüzde 61,6 artışla 8 milyar 801 milyon dolar olarak hesaplandı. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 71,3 oldu.
Türkiye'nin ihracatı ocak-kasım dönemde yüzde 13,9 artışla 231 milyar 248 milyon dolara yükseldi. Böylece geçen yıl 225,3 milyar dolar olarak gerçekleşen ihracat tutarı 11 ayda geride bırakılırken, yıl sonu için belirlenen 250 milyar dolar hedefine yaklaşıldı. Aralık verisiyle yıl sonu hedefinin aşılacağı öngörülüyor.
5 ARALIK
- TÜFE kasımda aylık bazda yüzde 2,88, Yİ-ÜFE yüzde 0,74 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 84,39'a, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 136,02'ye geriledi. Böylelikle enflasyon baz etkisiyle 18 ay sonra ilk kez düştü.
7 ARALIK
- Türkiye'de 2021'de gerçekleştirilen eğitim harcamaları 2020'ye kıyasla yüzde 27,1 artarak 344 milyar 341 milyon lira oldu.
- Türkiye'de sağlık harcamaları, 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 41,6 artarak 353 milyar 941 milyon liraya çıktı.
9 ARALIK
- Türkiye'nin, ABD'nin çelik ve alüminyum ithalatına 2018'de getirdiği ek vergilere karşı DTÖ'de açtığı davada kurulan Panel, Türkiye'nin tezlerini destekledi. Panel, ABD'nin yürürlüğe koyduğu ek vergilerin uluslararası ticaret kurallarına aykırı olduğuna hükmetti ve ABD'nin ek vergileri kaldırmasını istedi. Panelin söz konusu kararı, DTÖ üyeleriyle paylaşıldı.
11 ARALIK
- Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kovid-19 salgını döneminde esnafa destek olmak için 2021 öncesinde kullandırılan kredilerde faiz karşılama oranının yüzde 50'den yüzde 76'ya yükseltildiğini bildirdi. 2021 öncesinde kullandırılan yaklaşık 59,2 milyar liralık Hazine destekli kredilerin üzerindeki faiz artışı esnafa yansıtılmadı.
12 ARALIK
- Türkiye'de istihdam edilenlerin sayısı ekimde 31 milyon 200 bin olarak gerçekleşti, böylece Cumhuriyet tarihinin en yüksek istihdam rakamına ulaşılmış oldu.
- Türkiye'de işsizlik oranı, ekimde bir önceki aya göre 0,1 puanlık artışla yüzde 10,2 seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 534 bin kişi olarak belirlendi. Genç nüfusta işsizlik oranı, bir önceki aya göre 1,8 puanlık artışla yüzde 21,9 oldu.
13 ARALIK
- Çeltik üretiminde Türkiye ve dünyada yaşanan gelişmeler dolayısıyla yurt içinde arz güvenliği ve fiyat istikrarının sağlanması için çeltik, kahverengi pirinç ve pirinç ithalatında gümrük vergileri 31 Ağustos 2023'e kadar sıfırlandı.
- Türkiye Uzay Ajansı, dördüncü kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Ay'a gönderilecek uzay aracına ilişkin ilk detayları paylaştı. Sosyal medya hesabından yayımlanan uzay aracı görselinde, yönlendirilebilir güneş paneli, S-Bant alıcı ve verici yama antenler, sabit güneş paneli, yardımcı itki motorları, ana itki motorları, yıldızizler, yönlendirilebilir X-Bant anteni, yüksek çözünürlüklü kamera gibi bileşenler gösterildi.
- Ankara Sanayi Odasının yeni başkanı Seyit Ardıç oldu.
- KOSGEB, sel felaketinin yaşandığı Antalya için Acil Destek Kredisi Programı başlattı.
15 ARALIK
- Türkiye'nin, "Satınalma Gücü Paritesi"ne göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla endeks değeri, geçen yıl için 63 olarak tespit edildi.
- Ticaret Bakanlığı, DTÖ'nün ABD'nin çelik ve alüminyum ürünlerinde uyguladığı ilave gümrük vergilerine karşı açılan davada Türkiye lehine verdiği kararın, sadece Türkiye değil halihazırda önleme tabi tutulan tüm üyeler için de bir kazanım niteliği taşıdığını bildirdi.
- Teknoloji firmalarını tek çatı altında toplamak için "Türkiye TechnoHub" platformu oluşturuldu. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, "turkiyetechnohub.org" platformunun, firmaların küresel ölçekte görünür olmasını, yeni iş birlikleri kurulmasını ve farklı pazarlara ulaşılmasını sağlamak amacıyla oluşturulduğunu bildirdi.
16 ARALIK
- TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü'nde düzenlenen "160 Serisi Özgün Motor Ailesi Lansmanı"nda, "Türkiye'nin İlk Yerli Tasarım Lokomotif Motoru" tanıtıldı.
- Baykar'a ait Akıncı TİHA'dan ateşlenen ve Roketsan tarafından üretilen, Türkiye'nin ilk havadan karaya süpersonik füzesi olan TRG-230-İHA ile 100 kilometre üzerindeki hedef tam isabetle vuruldu.
19 ARALIK
- Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 2023-2025 dönemini kapsayan Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı'nı yürürlüğe koyduklarını bildirdi. Eylem Planı'na göre, kira sözleşmelerinin e-Devlet Kapısı üzerinden düzenlenmesi sağlanacak. Kayıt dışı işçi çalıştıranların kamu ihalelerinden yasaklanması ve yatırım-teşvik uygulamalarından yararlanmasının önlenmesine yönelik düzenlemeye gidilecek. Kripto varlıklar ve dijital oyunlarda kullanılan şifreli ödeme sistemi (e-pin) takip edilerek, bu varlıkların ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısı oluşturulacak.
21 ARALIK
Rekabet Kurulu, market soruşturmasının ikinci ayağında 13 tedarikçiye 878,6 milyon lira ceza kesti.
22 ARALIK
2023 yılında uygulanacak net asgari ücret, 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak belirlendi.