Fas'ta kesilen kurbanın postunun giyildiği bir Amazig geleneği: Bilmaven
Faslı antropolog El-Hüseyin Buyakubi: - "Bu kutlamaların başladığı tarihe ilişkin net bir şey söylemek zor. Kuzey Afrika'nın çok eski bir geleneği" - "Bu geleneğin Kurban Bayramı ile ilişkilendirilmesi ise Amaziglerin İslam'a geçmesinden sonra oldu"
SUKEYNE İSDAR - Fas'ta yaşayan Kuzey Afrika'nın en büyük ve köklü halklarından Amazigler (Berberiler), her yıl olduğu gibi bu bayram da kurban edilen hayvanların postunu giyerek yaptıkları "Bilmaven" adı verilen geleneksel kutlamalarla renkli görüntüler oluşturuyor.
Kurban edilen hayvanların postunu giyen Amazigler, özel melodiler ve şarkılar eşliğinde cadde ve sokakları geziyor.
Kuzey Afrika'nın en eski geleneklerinden biri olan ve Fas'ın bazı bölgelerinde hâlâ sürdürülen bu kutlamalar, halk arasında "Bilmaven", "Buculud" veya "Bulbetayin" şeklinde adlandırılıyor.
- Kutlamalar, bayramın ikinci gününde başlıyor
Akadir başta olmak üzere Amaziglerin yoğunlukta yaşadığı bölgelerde düzenlenen kutlamalar, genelde bayramın ikinci gününde başlıyor.
Daha çok gençlerin katılım gösterdiği bu etkinlikle Amaziglere has kültürel bir miras yaşatılıyor.
Giydikleri hayvan postuyla cadde ve sokakları gezen gençler, bir taraftan da bağış topluyor.
Toplanan bağışlar, bölgenin kalkınması için köy ve kasabaların altyapı gibi çeşitli ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılıyor.
- Kuzey Afrika'nın çok eski bir geleneği
Faslı antropolog El-Hüseyin Buyakubi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Bu kutlamaların başladığı tarihe ilişkin net bir şey söylemek zor. Bu, Kuzey Afrika'nın çok eski bir geleneği." dedi.
Maske takmak ve kılık değiştirmenin birçok toplumda var olan ve başlangıçta genellikle dini inançlarla ilişkilendirilen kültürel bir uygulama olduğunu belirten Buyakubi, şöyle konuştu:
"Bu geleneğin Kurban Bayramı ile ilişkilendirilmesi, Amaziglerin İslam'a geçmesinden sonra oldu. Eski gelenek ile yeni din arasında bir çeşit uyum söz konusu. Bu gelenek, özellikle Atlas Dağları bölgelerinde bugüne kadar devam ediyor."
Amazig toplumundaki kültürel çeşitliliğin, ülkedeki gelenek ve göreneklere de yansıdığını söyleyen Buyakubi, kutlamalarda giyilen deri, çalınan müzik ve beraberindeki etkinliklerin bölgeden bölgeye birtakım değişiklikler gösterdiğini dile getirdi.
- Zamanla büyük uluslararası karnavallara benzemeye başladı
Buyakubi, "Kutlamaların asıl amacı, hem kültürel aktivite hem de eğlence. Güldürücü ve nükteli bir üslupla siyasi, ekonomik ve sosyal koşullar da eleştiriliyor." ifadesini kullandı.
Bu geleneğin günden güne geliştiğini söyleyen Buyakubi, sivil toplum kuruluşlarının katılımı ve belediyelerin de desteğiyle büyük uluslararası karnavallara benzemeye başladığını sözlerine ekledi.
Berberiler ya da diğer adıyla Amazigler, doğuda Mısır'ın batısındaki Siva Vahası'ndan batıda Atlas Okyanusu'na, kuzeyde Akdeniz'e, güneyde Sahra'ya kadar uzanan bölgede yaşayan ve nüfusları 50 milyonu aştığı tahmin edilen yerli halk topluluğu olarak biliniyor.