Hristiyanlıkta "kutsal kent" sayılan Nasıra'nın tarihi çarşısını Filistinli kadınlar canlandırdı
Kafe işletmecisi Emane Totar: "Bulunduğumuz sokağın adı 'Gelinler Çarşısı' olarak biliniyordu, tüm gelinler buraya gelip düğün alışverişlerini tamamlardı. Şimdi de burası yine 'Gelinler Çarşısı' çünkü benim kafemden bu sokağın sonuna kadar tüm dükkanlar Filistinli kadın işletmecilere ait" - Filistin geleneksel nakış zanaatkarı Mezber: "Küçüklüğümde okula gitmek için bu sokakta yürürdüm. Burası tam bir çarşı yeriydi. Bu sokakta her sabah yürürken yanımızdan eşekler, develer geçerdi"
ENES CANLI - İsrail'in kuzeyindeki Filistinlilerin yoğunlukta yaşadığı Nasıra kentinin tarihi "Gelinler Çarşısı" yenilenen çehresi ve kadınların açtığı dükkanlarla eski canlılığına kavuştu.
Hristiyanlık inancına göre, kutsal "Tebliğ Kilisesi"ne ev sahipliği yapan ve Hz. Meryem'in memleketi olduğuna inanılan Nasıra'da yaklaşık 77 bin kişi yaşıyor. Ekseriyetle İsrail vatandaşı Filistinlilerin ikamet ettiği Nasıra, İsrail içinde kalan en büyük Arap kenti olarak biliniyor.
Nasıra'daki Eski Şehir bölgesinin tarihi çarşısı, 2019'da Filistinlilerin öncülük ettiği bir sivil toplum kuruluşu tarafından yenilendi. Tarihi mekandaki "Gelinler Çarşısı" diye isimlendirilen bölgede de 10 kadar Filistinli kadın işletmeci dükkan açarak, tarihi çarşıyı süsledi.
Filistinli kadınların işlettiği aralarında, yeme-içme mekanlarından konaklamaya, sanat galerilerinden Filistin geleneksel el sanatları ürünlerinin ziyaretçilere sunulduğu çok sayıda işletme, çarşıyı eski ihtişamına kavuşturdu.
Tarihi çarşıdaki bir kafenin işletmecisi, Reyne beldesinden 28 yaşındaki Emane Totar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çarşıyı ziyaret ettikçe burada bir dükkan açma ve Filistinli kimliğini canlandırma fikrinin kendisinde oluştuğunu anlattı.
Çarşının yenilendiğini duyduktan sonra kendisinin de bu projeye katılmak istediğini paylaşan Totar, "Bu bulunduğumuz sokağın adı 'Gelinler Çarşısı' olarak biliniyordu. Tüm gelinler buraya gelip düğün alışverişlerini tamamlardı. Şimdi de burası yine 'Gelinler Çarşısı' çünkü benim kafemden bu sokağın sonuna kadar tüm dükkanlar Filistinli kadın işletmecilere ait." dedi.
Totar, Nasıra'nın içindeki Eski Şehir ve tarihi çarşının yıllardır ihmal edildiğini ancak bugün Filistinli kadınların da katılımıyla yeni bir çehreye kavuştuğunu söyledi.
Filistin'de kadınların tüm zorluklarına rağmen toplumdaki rolünü güçlendirdiğini vurgulayan Totar, Filistinli kadının bugün eğitimde, iş dünyasında, sanatta birçok şeyi başardığını kaydetti.
-Doğduğu sokaktaki çarşıya geri döndü
Filistinli geleneksel el sanatlarını dükkanında sergileyen 67 yaşındaki Sena Husin Mezber de Eski Şehir bölgesinde ve şu an açtığı işletmesine çok yakın bir evde dünyaya geldiğini aktararak, "Küçüklüğümde okula gitmek için bu sokakta yürürdüm. Burası tam bir çarşı yeriydi. Bu sokakta her sabah yürürken yanımızdan eşekler, develer geçerdi." diye konuştu.
Dikiş makinesinin başında boynundaki renkli fularıyla oturan Mezber, 1975'te evlendikten sonra buradan taşındığını ama sürekli tarihi bölgeye dönmeyi, burada insanların "birbirine tebessüm ettiği hayatı" özlediğini anlattı.
Eşini kaybedip çocuklarını da evlendirdikten sonra, çarşıyı yenileme planını duyunca bu projeye katılmaya karar verdiğini aktaran Mezber, 2018'de işyerini açtığını belirtti.
İlk dönemde işlerinin iyi olduğunu, 2020-2021 yıllarının ise Kovid salgınından dolayı sıkıntılı geçtiğini hatırlatan Mezber, son dönemde işlerinin yeniden açıldığını kaydetti.
Mezber, Hristiyan hacıların "Kutsal Topraklara" geldiğinde burayı ziyaret etmesi nedeniyle Eski Şehir'deki tarihi çarşının potansiyelinin çok yüksek olduğunu dile getirdi.
Tarihi çarşıda yenilenen dükkanların çoğunun Filistinli kadınlarca işletildiğini belirten Mezber, Filistin kadınının eskiden evinden çıkmasının zor olduğunu, evde çocuk büyüttüğünü ancak son dönemde erkeklerin kadınlara yardım etmesi ve sorumlulukları paylaşması nedeniyle Filistinli kadınların artık iş hayatına daha fazla katıldığını söyledi.
Nasıra kentinde Filistinli gazeteci Maggie Aluti de kentteki tarihi çarşının yenilenmesi çalışmaları sırasında bir Filistin kültür merkezi açıldığını ve burada "Filistinli genç kızların geleneksel el sanatlarını eski kuşaklardan öğrendiği atölyeler" düzenlendiğini anlattı.