Orta Asya liderleri Taşkent'teki ortak zirvede Afganistan'daki insani krize dikkati çekti
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütüne (KGAÖ) üye ülke liderlerinin ortak toplantısında, Afganistan'daki insani...
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütüne (KGAÖ) üye ülke liderlerinin ortak toplantısında, Afganistan'daki insani kriz masaya yatırıldı.
Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman'ın ev sahipliğinde düzenlenen toplantıda Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Pakistan Başbakan İmran Han, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan yer aldı.
Ortak zirveye, Rusya, Çin ve Hindistan liderleri ise video konferans yöntemiyle katıldı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, burada yaptığı konuşmada, Afganistan'daki insani krize dikkati çekti.
Tokayev, Ülkenin kendi iç kaynakları krizi aşmak için tamamen yetersiz. Birleşmiş Milletler (BM) tahminlerine göre, Afganistan insani felaketin eşiğinde. değerlendirmesinde bulundu.
Bunun bir abartı olmadığını ve yakın gelecekte söz konusu ülkedeki gıda krizinin Orta Asya sınırlarını aşarak nüfusun zorunlu göçü ile küresel boyut kazanacağını vurgulayan Tokayev, Şimdi eyleme geçme zamanı. Ülkelerimiz ve örgütlerimiz düzeyinde, Afganistan halkına hızlı şekilde yardım ulaştırmak için 'insani yardım köprüsü' oluşturabiliriz. diye konuştu.
Kasım Cömert Tokayev, ŞİÖ ve KGAÖ ülkelerinin Afganistan'ın yeni hükümetiyle gayri resmi diyalog başlatması gerektiğine işaret ederek şöyle devam etti:
Bu tür temaslar, Taliban'ın gerçek niyetini değerlendirmeyi, bölgesel istikrara yönelik ortak vizyon oluşturmayı ve bu ülke ile ticari, ekonomik bağları yeniden kurmaya imkan sağlayacaktır. Bu aşamada konu, resmi olarak tanıma değil. Bir kez daha altını çiziyorum, çok şey Afganistan’ın yeni yönetiminin atacağı adımlar ile BM kararlarına bağlı olacaktır.
- Özbekistan, Afganistan'daki insani krizin 1990'lardaki duruma geri dönmesinden endişeli
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev de Afganistan'daki gerilim zemininde ŞİÖ ve KGAÖ ülkelerinin güvenlik servisleriyle yapıcı iş birliklerinin geliştirilmesi gerektiğini belirtti.
Mirzyoyev, ortak çabalar ve kararlı eylemlerle teröristlerin sıcak noktalardan Afganistan'a geçişine yönelik kanalların yok edilmesinin önemine değinerek, bu çerçevede ŞİÖ Terörle Mücadele Bölgesel Yapısı ve KGAÖ sekretaryasının yanı sıra bu ülkelerin güvenlik servisleri arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinden yana olduklarını kaydetti.
Mevcut koşullarda, Afganistan'ın iç savaş ve insani krizle boğuştuğu ve topraklarının uluslararası terörün ve uyuşturucu üretiminin merkezi haline geldiği 1990'lardaki durumuna geri dönmeyeceğinin kesin garantisinin olmadığını dile getiren Mirziyoyev, Afganistan'a sınırı olan bir ülkesinin o yıllarda bu zorluklar ve tehditlerle karşı karşıya kaldığını anımsattı.
Şevket Mirziyoyev, Afganistan topraklarının aşırıcılığın büyümesi ve radikal ideolojinin ihracatı, Afgan topraklarının ülkelerimize karşı yıkıcı eylemler için kullanılması ve militanların ülkelere sızma riskleri göz önüne alındığında güvenliğimize yönelik tehdit ve tehlike kaynağı olarak kalmasına izin vermemeliyiz. dedi.
- Tacikistan, Afganistan'daki durumun tüm bölge için tehdit haline geldiğine dikkati çekti
Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman ise Afganistan'daki mevcut durumun tüm bölge için önemli tehdit haline geldiğini belirterek Komşu ülke insani felaketin eşiğinde. Halkı da açlığın eşiğinde. Durumu değerlendirirken dikkatli olmalıyız. İktidarın şiddetle ele geçirilmesinin, bazı ülkelerin bu ülkede barış ve istikrarın tesisi beklentilerinin haklı çıkacağını garanti edemeyeceği açıktır. Afganistan'daki vahşete ve kaosa rağmen dünya toplumunun, uluslararası örgütlerin bu ülkede olup bitenler konusunda sessiz kalmasına şaşırıyoruz. BM ve diğer kuruluşların Pençşir halkı da dahil olmak üzere Afganistan halkına yardım sağlama erişimi yok. Tehditlerin sorumluluk bölgemize sızma olasılığını önlemek için Afganistan çevresinde güvenlik koridoru oluşturmaya çağırıyorum. dedi.
- Kırgızistan, Afganistan'dan gelecek yasa dışı göç ve mülteci akınından endişeli
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov da ŞİÖ ve KGAÖ'nün, bölgede güvenlik ve istikrarı güçlendirmek için evrensel olarak tanınan araçlar olduğunu söyledi.
Caparov, Afganistan'daki askeri-politik durumu ile ilgili ortak endişeleri paylaştıklarını belirterek Bu ülkeden, Orta Asya ülkelerine artığı gözlenen tehdit var. Ayrıca nüfusların radikalleşmesi, yasa dışı göç ve mülteci akınından endişeliyiz. dedi.
Afganistan'da bugün istikrar, huzur ve barışın tesis edilmesi konusunun önceliklerden olduğunu kaydeden Caparov, Afgan halkının devletlerini yeniden kurma arzusunu desteklenmesi gerektiğini, bu bağlamda, tehditleri önlemek, devlet sınırlarının korunmasını güçlendirmek için ortak koordineli çabalara duyulan ihtiyaca işaret etti.